Diep onder het hoge bladerdak in meer tinten groen dan ik ooit gezien heb, volgt ons kleine groepje in de voetsporen van BriBri. Fabrizio heet de kleine forse man eigenlijk, maar wij mogen BriBri zeggen. Hij is niet lang naar school geweest. Maar hij weet veel. Hoe je jungle popcorn maakt bijvoorbeeld. Men neme een paar mieren (die met vleugels, dat is belangrijk!), roostert die boven een zelfgemaakt vuurtje, en hop, daar heb je een knapperige snack, vers uit het regenwoud. Hij weet uit welke bomen je water kunt halen, van welke schors je touwen of minstens een armbandje kunt maken, hoe je een jungle joint rolt (hij biedt een trekje aan), hoe je vuur maakt, op welke boomstam je best klopt om een SOS signaal uit te sturen en wat de beste natuurlijke bescherming is tegen muggenbeten (gewoon wat residu van platgedrukte mieren over je arm smeren). Hij benoemt de verschillende boomsoorten, kent hun eigenschappen en ziet hoe alles hier met alles verbonden is. Nergens ter wereld vind je zo’n concentratie aan biodiversiteit: 100 miljoen insectensoorten, honderdduizenden plantensoorten en bijna 2.000 soorten vogels en zoogdieren.
BriBri is hier thuis; ik zou binnen de kortste keren doodgaan zo overgeleverd aan de wilde natuur. Zoals wij navigeren door straten, zo vindt hij zijn weg tussen de metershoge bomen waarvan het bladerdak ons beschermt tegen de zon. Op zijn rubberlaarzen loopt hij een pad dat ik niet eens kan onderscheiden van de rest van dit woekerende woud. Ik probeer vooral niet te struikelen over de kronkelende boomstammen en weelderige bodembegroeiing. Met een machete kapt hij vervaarlijk laag hangende takken weg. Op een open plek maakt hij een groot kampvuur. Niet ver daar vandaan hangen wij onze hangmatten en muskietennetten op. Mijn net zit vol gaten, ik kon me de moeite besparen. We krijgen de raad om het muskietennet niet tot op de grond te laten hangen, om te vermijden dat er allerlei ongewenste bezoekers ons jungle bedje inkruipen. Een nacht in het Amazonewoud, het klonk zo avontuurlijk. En dat is het ook. Maar ik voel me iets minder dapper nu ik er ben. Ik ben moe en hongerig. En het is vochtig warm. Mocht Tarzan hier via de lianen komen aanvliegen, ik betwijfel of hij in mij zijn Jane zou zien.
Terwijl BriBri kip en ananas roostert, gaan wij in het pikdonker nog op verkenning. Dat doen we niet alleen natuurlijk. Carlos, de andere gids, geboren en getogen in de Peruaanse jungle, loopt voorop. Er is geen reden om bang te zijn zegt hij. Dat staat een beetje in contradictie met zijn instructie dat we veiligheidshalve toch twee meter afstand tot hem moeten houden. Ik veronderstel als buffer in het geval hij een gevaarlijk beest spot zoals een slang of een dodelijke spin of een gifkikker of een jaguar met een hongertje. Ik heb geen zaklamp bij en daar loop ik met het licht van het beeldscherm van mijn iPhone in het donkere Amazonewoud. Multifunctioneel zijn die dingen (tot de batterij plat gaat natuurlijk). Wat voor een onwetend, lomp stadsmens ben ik toch. Niet meer dan een klein stipje in een immens groot woud. We komen geen dodelijke dieren tegen. Iemand spot een spin, een kleintje, toch naar Amazoniaanse normen. Tussen het bladerdak door fonkelen ondertussen de sterren en de volle maan licht ons bij.
Maar het meest wonderlijke fenomeen zijn de tientallen kleine oranje lichtjes die van hoog tussen de bomen naar beneden dalen. Vuurvliegjes. Het is pure magie. En hoewel ik stiekem verlang naar een bed, besef ik hoe bijzonder het is dat ik hier kan en mag zijn.
Ik doe die nacht amper een oog dicht. Vind het al een hele prestatie dat ik mezelf in die hangmat kan werpen, zo hoog boven de grond. Het voelt benauwd. Oh en shit, bril vergeten afzetten. Daar lig ik, stil, want je draait je niet even om in zo’n hangmat. Het muskietennet vol gaten bedekt me als een sluier. Beetje claustrofobisch. Ik luister naar de geluiden van de jungle en wil liever niet weten wat er ondertussen misschien op de grond onder ons beweegt in de nacht. Ik slaap een beetje, word dan weer wakker, nog steeds in het donker. Tot het eerste licht begint te komen. Dan rollen we uit onze hangmatten en pakken weer in. Checken of er ’s nachts niks in onze schoenen is gekropen voor we ze aantrekken. Het is zes uur ‘s ochtends en wij lopen alweer door het machtige regenwoud, op terugweg naar onze lodge aan de Tupana rivier waar het toch net iets comfortabeler is. Nee, ik ben geen jungle vrouw. Maar ik voel een diep ontzag voor deze bijzondere wereld en voor onze gidsen die met zoveel respect voor hun biotoop gebruiken wat ze nodig hebben om te kunnen overleven, zonder het woud kapot te maken. Mens en natuur in harmonie, kan het dan toch?
Dat grote gebieden van dit regenwoud nu in lichterlaaie staan, is moeilijk te vatten. Ik denk aan het overweldigende groen dat ik zag, aan de natuurlijke rijkdom, aan het hoge bladerdak dat zo belangrijk is voor onze planeet en waar ik eventjes onder mocht lopen. En ik zie een verschrikkelijk visioen voor mij: BriBri die zijn thuis kwijt is en in een kaal, verschroeid landschap verloren loopt. Een wereld zonder zuurstof, zonder groen, zonder dieren. Niemand die mij nog zal geloven wanneer ik op gezegende leeftijd vertel over mijn nacht in het Amazonewoud, omdat het woud is verdwenen. “Ze brabbelt weer,” zullen ze zeggen. “Zo’n groot woud met zoveel dieren en bomen, dat bestaat toch helemaal niet?”.
“We didn’t start the fire,” zingt Billy Joel in dat ene liedje. Ik vrees dat Billy in deze ongelijk heeft. Als mensheid zijn we schuldig aan deze branden, en nog zoveel meer. Het is maar de vraag hoe lang de media een zaak maken van de Amazonebranden, want de hele wereld brandt voortdurend en de aandacht verlegt zich snel. Maar er is altijd wel iets dat we kunnen doen. Samen. Hoe klein het ook is, het doet ertoe. Zoals:
BriBri dankt u. En uw (of andermans) kinderen en kleinkinderen ook.
Levenskunst 
Geef een reactie