De ruime marge

Maanden voor we met z’n allen in deze vreemde toestand belandden, begon er een idee te broeien in mijn hoofd. En ook wel in mijn hart. Die twee werken soms met, soms tegen elkaar. Maar deze keer begonnen ze elkaar te versterken. Langzaam ging dat, maar gestaag. Een soort klaarheid kwam voort uit die samenzwering tussen hart en hoofd. Er klonk een innerlijk stemmetje dat ik echt niet meer kon negeren.

Zie je, waar het om gaat is iets heel belangrijks. Het gaat om meer doen van dat waar je steeds naar terugkeert als er geen ‘moeten’ is.

Bij mij is dat het schrijven. Iets creëren met woorden. Een zin. Of onzin. Een hersenspinsel. Een verhaal. Zonder pretentie. Zonder ook maar enige verwachting dat dat meer zou kunnen worden dan simpelweg iets dat ik graag doe. Maar daardoor hou ik dit deel van mezelf ook klein. Te klein. Ik weet ook hoe dat komt. ‘Er is moed voor nodig om een verlangen aan de werkelijkheid te toetsen. Zolang je geen keuzes maakt, kun je alle illusies handhaven.’ Dat las ik een paar jaar geleden al in het boek Geef flow aan je leven van Marlies Terstegge. Als je kiest, dan geef je een deel van de eindeloze horizon op. Je verbindt je en stapt uit de comfortzone van wat je al kent.  Dromen hield je tot dan toe netjes geparkeerd op een veilige afstand. Om even naar uit te reiken tussendoor, een fata morgana die nooit echt tastbaar wordt. En daarom kan de comfortzone zo bedrieglijk zijn. Je denkt dat het wel goed is zo, terwijl je vastzit en zo ver verwijderd kunt raken van dat wat je eigenlijk tot leven brengt.

Je klampt je vast aan dromen en ideeën van wat je zou willen. Maar je doét het niet. Moddert hoogstens een beetje aan als er een gaatje in de agenda is, of op een zeldzame vrije dag zonder verplichtingen. Moe na het werk kijk je ’s avonds Netflix. Weer niets bedacht. Weer niets geschreven.

En zo groeide dus dat idee in mijn hoofd. Het was niet eens zo’n zot idee. Toch is het een stap. Beetje minder werken om meer te kunnen schrijven. Beetje minder centjes voor een beetje meer tijd en vooral meer mentale ruimte. Twee dagen per maand extra. Vierentwintig dagen op een jaar. Niet om boodschappen te doen, niet om op te ruimen, niet om te moeten. Tijd om inspiratie te laten groeien. Tijd om te creëren. Om een vuurtje aan te wakkeren dat ook de rest van de tijd harder kan branden en knisperen. Het advies van Howard Thurman volgend: Ask what makes you come alive. And do it.

Er ging nog een maand of drie voorbij voor ik de vraag over dat minder werken stelde aan Edgard, onze manager. Niet omdat ik twijfelde aan wat hij zou antwoorden, maar omdat ik twijfelde aan mezelf. Dat vertelde ik hem. Ik wist goed genoeg wat hij ging antwoorden: ‘Natuurlijk moet je dat doen!’ Ik geloof dat er twee paar ogen een beetje glazig werden van emotie omdat wij gevoelsmensen zijn die blij worden wanneer ze weer een beetje dichter bij de essentie kunnen komen. En omdat hij begreep dat dit een stap is voor mij na een heel lange aanloop waarin ik met deze blog naar buiten kwam, waarin ik een vaste schrijfplek creëerde in mijn living en schaarse vakantiedagen opnam om te kunnen schrijven aan dat ene verhaal dat maar niet tot een einde komt. Twee dagen extra per maand lijken niet veel. Maar het gaat om zoveel meer dan uren op de klok.

Ik vertelde Edgard dat ik iets mooi gelezen had over marge in het leven. Henry David Thoreau pende daar 170 jaar geleden, in zijn boek Walden, iets over neer. Henry was bang om pas op zijn sterfbed te beseffen hoe hij eigenlijk had willen leven. Als 28-jarige trok hij zich daarom twee jaar terug in een bos. Hij wilde het leven diep doorleven en ‘alle merg eruit zuigen, zodat hij alles wat niet het leven was kon verdrijven’. Hij maakte zich los van het ‘moeten’ om te kijken wat er over bleef. Uit die inzichten kwam een boek voort.

In dat boek schreef hij de woorden die ook 170 jaar na publicatie zo blijven plakken bij mij: I love a broad margin to my life. Want het is in de marge dat je de essentie kunt vinden, als je daar voor openstaat.

Marge, laat dat net zijn wat er in deze coronatijden op een bizarre manier ook meer is. Niet altijd zoals we dat het liefste zouden willen. Maar toch. Het is een oefening in het loslaten van de drukte en routines die we zelf creëren of toelaten. En die, als we niet opletten, ons heel ver laten afdrijven van dat waar we als mens echt voldoening, energie en inspiratie uithalen, van dat waar we onszelf in herkennen. Het komt er op aan iets in beweging te zetten, het leven te laten stromen. Wachten op iets heeft nauwelijks zin, je moet het tegemoet treden, wat het ‘iets’ ook is. Het heeft lang geduurd voor ik dat inzag. Te vaak heb ik gewacht.

Maar ik leer bij, ik zet stapjes. En daarom is 90% werken voor mij veel meer dan een addendum aan mijn contract waarbij bevestigd wordt dat ik maandelijks twee dagen minder op bureau zal zijn en dus het bedrag op mijn loonbrief naar beneden zie gaan (naast nog een paar formaliteiten over pensioenrechten en vakantiedagen). Het gaat om een ruimere marge in het leven. En op een dag ontdek ik misschien dat wat ooit in de marge begon, de kern van mijn leven is geworden. Dat zou schoon zijn.

In tegenstelling tot good old Henry in de bossen heb ik daarbij geen plannen tot kluizenaarschap. Zonder andere mensen valt alles stil, stroomt er niets. Ik heb metgezellen nodig in mijn ruime marge. En die zijn er, gekend en nog ongekend, ergens.

Op een avond, een paar dagen na de babbel op het werk, komt er een mail binnen.
Titel: ‘Cadeautje’.
Afzender: Edgard.
Bijlage: Margaret Atwood’s masterclass voor schrijvers.

Leestips:

Henry David Thoreau, Walden or Life in the Woods (1854)
Je vindt ook wel een uitgave van 2019 🙂

Marlies Terstegge, Geef flow aan je leven (2011).
Heel inspirerend, goed onderbouwd boek. Een zeldzaamheid tussen alle schreeuwerige geluksboeken.